Жетоны из Катынских могил?

геолог пишет:

Значаться ли в этапных списках Heller Czeslaw, Pryb-Pry Aleksander(?), Krupko Czeslaw?

Насколько я в курсе, этапные списки еще нигде никогда не публиковались. Есть польские мартирологи в электронном виде, к которым обращались здесь для разбирательства в путанице с Михалеком - Михальцом.

Цитата :

Насколько я в курсе, этапные списки еще нигде никогда не публиковались. Есть польские мартирологи в электронном виде...

http://www.katyn.org.au/Lista_Katyn.pdf

То что есть в польском мартирологе

1188. kpt. Heller Adam s.Lazarza r.1889 Charkow

8337. kpr. Krupko Stanislaw s.Jana r.1916 Twer

Pry-Pryb - не значаться

Aleksander - поисковик выдал 225

Сzeslaw - 0

Цитата :

137. Majkowski, Stanislaw, Obltn., geb. 1900.
Erkennungsmarke, Visitenkarte, Waffenschein, Fotos.

Цитата :

12802. Post.PP Majkowski Stanislav s.Ignacego r.1912 Twer ?

А этот как в Катыньских могилах оказался? Может быть однофамилец?..



1694. Wodzianski, Stanislaw, Obltn. Postkarte, Postabschnitt, Notizbuch, halbe Erkennungsmarke, mit Namen: Heller Czeslaw.

В мартирологе отсутстуют?..


По диагонали проверяю по целым опознавательным жетонам ... уже насчитал больше десятка "лишних" поляков, в мартирологе не значаться ни в одном из списков.

Если Тверь - место рождения, то вполне может быть. Отчего же нет?

zdrager пишет:

Если Тверь - место рождения, то вполне может быть. Отчего же нет?

Откройте ссылку на мартиролог, "тверских" поляков там много.

А, это место смерти, по их мнению. Список ведь не только катынский, он

LISTA OSÓB ZAMORDOWANYCH W KATYNIU, CHARKOWIE, TWERZE I MIEDNOJE

Калинин Тверью называют. Мангазеев бы обиделся.

Больше удивляет Медное. Там много отмечены Медным. А другие - Тверью. Почему эти два места разделены? Они ж должны вроде вместе идти, расстрелян в Твери - похоронен в Медном. Неужели имеют в виду, что часть расстреляна в Твери, а часть в Медном? Неясно.

Цитата :

3838. Uniformierter.
1 /2Erk.-Marke mit Namen: Najdzicz, Bronislaw.

6400. ppor. Najdzicz Bronislaw s.Pawla r.1905 Katyn

Цитата :

2146. Sulkowski, . . .?, Ltn.
Teil eines Offz.-Ausweises mit Foto, 1 Brief, Zettel mit Adressen, Erkennungsmarke.

Цитата :

7344. ppor. Sulkowski Kazimierz s.Franciszka r.1907 Charkow

Насколько я понимаю, это вы уже просматривали

http://maps.vlasenko.net/?lat=55.20&lon=46.57&addmap2=smtm1000&s=%EC%EE%E9&addmap1=smtm200

А это?


http://igrek.amzp.pl/search.php?str=moj&search=contains

arrow пишет:

А это?


http://igrek.amzp.pl/search.php?str=moj&search=contains

Интереснее всего Мойсики 27 км к западу от Белостока. На форуме поисковых движений Ю. Ржевцева мне попалась лагерная карточка одного "гражданского" поляка 1894 (?) г. р., взятого в плен в 1941 г. в районе Белостока.

arrow, спасибо.


Для надёжности надо сверить по картам которые использовались в вермахте.

Вячеслав Сачков, а как п.Мойсичи, на северо-запад от г.Минска чуть южнее узловой станции Молодечно, подходяче?

Спойлер:

геолог пишет:

Вячеслав Сачков, а как п.Мойсичи, на северо-запад от г.Минска чуть южнее узловой станции Молодечно, подходяче?

Спойлер:

Там лагеря не было. Но литовцы туда рейдовали в октябре 1941 г. Это ведь район Ракова, не так ли? Посмотрите в ветке отчетов зондеркоманд, возможно (точно не помню), в них упоминается точная дата, когда они там были. Еще там же в показаниях литовского карателя.

Генацыд у
адносінах да асоб яўрэйскай нацыянальнасці быў адной з самых жахлівых
праяў фашысцкага акупацыйнага рэжыму. Па указаніях Гітлера, фашысцкія
верхаводы летам 1941 года пачалі распрацоўваць планы “канчатковага
вырашэння” яўрэйскага пытання. Гэта “канчатковае вырашэнне” азначала
знішчэнне ўсіх яўрэяў… Звярыную палітыку і знішчэнне савецкіх грамадзян
яўрэйскай нацыянальнасці гітлераўскія галаварэзы з вялікай жорсткасцю
ажыцяўлялі на часова акупіраванай тэрыторыі Беларусі, у тым ліку і ў
Ракаве. У летку 1941 быў створаны мясцовы канцэтрацыйны лагер смерці
(яўрэйскае гета). Зкатаваныя фашыстамі яўрэі раздзялілі трагічны лёс
многіх тысяч ахвяраў іншых нацыянальнасцей. Ніжэй я прывяду звесткі аб
знішчэнні яурэйскага насельніцтва ў Ракаве.

http://rakov.comoj.com/

Геолог, незачто.

Над картами еще работаю, буду сообщать, что нового найду. По первой предложеной ссылке, там, где изображается в нижнем окне советские топокарты, можно в нем передвигаться, причем поисковая система находит все названия (или части, например по МОЙ) в округе 100 км. Там можно очень много найти, если хорошенько сориентироваться. Вы не пробовали?

Генацыд супраць яўрэяў






Генацыд у адносінах да
асоб яўрэйскай нацыянальнасці быў адной з самых жахлівых праяў
фашысцкага акупацыйнага рэжыму. Па указаніях Гітлера, фашысцкія
верхаводы летам 1941 года пачалі распрацоўваць планы “канчатковага
вырашэння” яўрэйскага пытання. Гэта “канчатковае вырашэнне” азначала
знішчэнне ўсіх яўрэяў… Звярыную палітыку і знішчэнне савецкіх грамадзян
яўрэйскай нацыянальнасці гітлераўскія галаварэзы з вялікай жорсткасцю
ажыцяўлялі на часова акупіраванай тэрыторыі Беларусі, у тым ліку і ў
Ракаве. У летку 1941 быў створаны мясцовы канцэтрацыйны лагер смерці
(яўрэйскае гета). Зкатаваныя фашыстамі яўрэі раздзялілі трагічны лёс
многіх тысяч ахвяраў іншых нацыянальнасцей. Ніжэй я прывяду звесткі аб
знішчэнні яурэйскага насельніцтва ў Ракаве.


Камендантам яўрэйскага
гета ў Ракаве быў прызначаны Міхась Мяльгуй, былы студэнт медыцынскага
факультэта Віленскага універсітэта. Ён увесь час здзекаваўся над
яўрэямі, бязлітасна біў, патрабаваў золата і ўсякае дабро, быццам бы
такім чынам яны былі павінны плаціць за сваё жыццё.


Яўрэяў знішчалі толькі за тое, што яны нарадзіліся яўрэямі…


Першая акцыя супраць
іх была праведзена 14 жніўня 1941 г. Для знішчэння было вызначана 45
чалавек. Трэба было неяк захаваць тайну забойства, таму карнікі сказалі
сваім ахвярам, што іх павязуць на працу і прапанавалі ім узяць з сабою
рыдлёўкі. Яўрэяў адвезлі за 2 км ад Ракава ў лес, там загадалі выкапаць
ямы. Калі гэта было зроблена, яўрэяў прымусілі зайсці ў магілу, легчы
тварам уніз і ўсіх расстралялі з кулямётаў. Праз тыдзень, 21
жніуня,гітлерауцы па дарозе Мінск-Ракаў затрымалі яўрэяў, што ішлі ў
мястэчка. 14 чалавек адразу расстралялі, астатніх пад канвоем адправілі
ў Ракаўскі канцэнтрацыйны лагер-гета.


У Ракаў прыязджаў намеснік гебітскамісара Гендэль, які разам з Мельгуем здзекаваўся над яўрэямі, выбіваў з іх золата і розныя рэчы.

Так 29
верасня 1941 г. зноў адбыліся жудасныя падзеі. Камендант аддаў загад
сабраць усіх яўрэяў на плошчы і палажыць іх тварам да зямлі. Пасля
здзекаў Мяльгуй выбраў 35 маладых хлопцаў і адправіў іх у бок вёскі
Бузуны (па дарозе на Радашковічы), дзе яны павінны былі выкапаць яму.
Калі праца скончылася, жандары адлічылі 105 чалавек з гета, пасадзілі
іх на аўтамашыны і адвезлі да ямы, дзе, па
камандзе жандарма Дгобеля, яўрэі былі расстраляны. Пакінутых у жывых
адвезлі ў Ракаў, дзе прымусілі спяваць і танцаваць, потым загадалі
легчы тварамі ўніз і пачалі забіваць па выбары жандараў, а цырульніку, які, на думку катаў, дрэнна спяваў, адсеклі сякерай галаву.


3-га лютага 1942 г. позна ноччу прыехалі эсэсаўцы і літоўскі карны атрад.


4 лютага 1942 г
камендант паліцыі Мікалай Зянкевіч загадаў усім яўрэям прыйсці з
асабістымі рэчамі, каб потым на аўтамашынах іх адвесці ў Мінск. Калі
людзі - большая частка з іх былі старыя і жанчыны з дзецьмі - сабраліся
каля сінагогі, паліцаі загадалі ўсе каштоўныі рэчы адкласці ўбок, а
самім зайсці ў сінагогу. У сінагозе гітлераўцы, літоўцы і мясцовыя
паліцаі працягвалі здзекавацца над яўрэямі. Некаторыя яўрэі намерваліся
выйсці з сінагогі але іх забівалі на месцы. Дзяцеі бралі на штыкі і
кідалі на галовы людзей. Вокны і дзверы сінагоі зачынілі наглуха. сцены
аблілі бензінам і падпалілі. Пад крыкі і стогны ахвяр, карнікі -
мясцовыя паліцаі - спалілі яўрэйскае насельніцтва Ракаўскага гета. Так
скончылі 4 лютага 1942 г. сваё жыццё ракаўскія яўрэі. Сярод іх былі
бацька, брат і дзве сястры нашага славутага земляка Уры Фінкеля. За
вайну не стала і дзвюх дачок-школьніц. Ракаўцы – землякі Уры Фінкеля –
яшчэ вельмі добра памятаюць невысокага сівога дзядулю з пышнымі вусамі.
Ён часта хадзіў па мястэчку, распытваў у местачкоўцаў пра іх
жыццё-быццё і старанна запісваў у свой сшытак. Кожны ведаў, што гэта –
настаўнік рускай мовы мясцовай дзесяцігодкі, але далёка не кожны – што
ён яшчэ і вядомы крытык, таленавіты літаратуразнавец, своеасаблівы
белетрыст. Пасля вайны Уры Фінкель жыў у Ракаве з 1949 па 1953 год. Яго
родная хата і цяпер стаіць на Чырванаармейскай вуліцы. Працуючы ў
школе, ён пісаў новыя даследаванні па яўрэйскай, беларускай і рускай
літаратурах, збіраў матэрыял для аўтабіяграфічнай аповесці “Паўвека
таму назад”. На жаль, лёс яе зараз невядомы. У архівах школьнага музея
захоўваюцца ўспаміны жывых сведкаў тых падзей. Вось што распавядала мне
жыхарка Ракава з вуліцы Чырванаармейскай, Браніслава Лаўрэньцьеўна
Вайцяховіч: “Самай зімой немцы акружылі гета. Бліжэйшыя дамы ракаўчан
закруцілі калючай провалкай і нікога не выпускалі з хаты. Старэйшая
сястра з гарышча чула і бачыла, як равіну і ўсім яўрэям зачыталі загад
аб будучай расправе, потым загналі ўсіх у сінагогу, аблілі бензінам і
падпалілі. Былі чуваць выбухі, пачало гарэць, хто кідаўся наўцёкі, таго
стралялі. Яшчэ не перастала гарэць, калі аднекуль паявілася цяжарная
яўрэйка. У роспачы яна крычала людзям: “Намі замесяць, а вамі
расчыняць!” Яе там жа расстралялі. Тады ж згарэў і наш сарай, бо крыты
быў саломай. Скаціну ўдалося выратаваць”.


Захаваліся ўспаміны
старэйшага жыхара Ракава Станіслава Уладзіміравіча Мікуцкага, які, на
жаль, нядаўна памёр: *(рак шлях №4 ст4)“ Мяне немцы забралі ў абоз
везці прадукты ў Мінск. Вяртаемся назад ноччу, пад’язджаем, глядзім:
над Ракавам зарыва. Паўсюль дым, смурод, коні храпуць. Чуваць ужо крык,
плач, енк. Людзі на вуліцу высыпалі, кажуць: сінагога гарыць, яўрэяў
паляць. Бабы слёзы выціраюць, шкада людзей. Многіх ракаўскіх яўрэяў мы
добра ведалі, з многімі дружылі. Я ў Ляскоўцы, дзе тады жыў, перахоўваў
тры яўрэйскія сям’і – Рыскіных, Мятліцкіх, Кантаровічаў. Потым яны ў
Ракаў вярнуліся, там і прапалі. Паліцаі часам яўрэяў адпускалі, калі
хто з ракаўцаў прасіў памагчы ў нейкай рабоце. Дык мы спецыяльна, нават
калі і не трэба было, прасілі адпусціць Бэлю Рыскіну з трохгадовым
Элем. Мама дасць ім малака, бульбы, хлеба. Мама гаварыла, каб Бэля
аставіла ў нас свайго сына, але Бэля не згадзілася. Яны загінулі ў
агні”.


Усяго было замардавана і забіта каля 1200 яўрэяў Ракава і навакольных вёсак, большасць з іх — старыя, жанчыны і дзеці.


Карацелі і паліцаі, як у
іх было прынята, адзначылі крывавую акцыю велізарнай п'янкай. Аб гэтым
расказалі сведкі тых страшэнных падзей: Л В.Руткоўская, А I Герасімовіч, I
І.Грынгельц, А Д.Грыніельц. Уцалелыя яўрэйскія дамы немцы прапанавалі
заняць жыхарам. Пасылалі расчышчаць снег, збіраць па хатах прадукты,
абозы з якімі адпраўлялі затым у Мінск. Маладых прымушалі вартаваць на
дарогах, каб партызаны "не падлажылі міны", сілай бралі ў паліцаі.
Вечарам была ўстаноўлена каменданцкая гадзіна. Але людзі, парабіўшы
дзюркі ў плоце, хадзілі адзін да аднаго -падтрымлівалі сябе і іншых.


У 1965 г. на месцы
спаленай сінагогі пастаўлены помнік, на якім на яўрэйскай і рускай
мовах зроблены надпіс-прысвячэнн памяці нявінных людзей, па зверску
загубленых вайны гітлераўцамі і паліцаямі. . “Здесь
покоятся останки 950 душ евреев м.Ракова, сожжённых живыми дня
4.02.42г. немецкими палачами. Откройся вечность им”. Нямала сказана і
напісана пра здзекі фашыстаў над мірным населыііцтвам Беларусі падчас
Вялікай Айчыннай вайны. Але кожны раз усё роўна здзіўляешся: як такое
маглі тварыць людзі з людзьмі? Нават звяры так не робяць са сваімі
супляменнікамі...


Фрыда Фінкель, дачка Уры Фінкеля, перадала ксеракопію аднаго ліста, які цудам захаваўся ў яе сямейным архіве. Гэта -
ліст на польскай мове ад 30 жніўня 1944 г. тагачаскага ракаўскага
ксяндза А.Ганусэвіча да яе бацькі, які, вяртаючыся з эвакуацыі з
Сярэдняй Азіі, спыніўся на некаторы час у Маскве. Вось гэты ліст у
перакладзе В.І. Рагойшы (з невялікімі скаротамі):




"Вельмі
шаноўны Пане Фінкель! Ліст Пана, напісаны 25.VIII.44, атрымаў 29.VIII.
44 і сёння, 30.VIII.44, адпісваю. На жаль, але толькі пра самыя сумныя
навіны напішу, бо гэтак яно ёсць. Бацьку Пана разам з сынам Ісакам
вывезлі ў Мінск і там замардавалі. Сёстры Пана Элька і Ліпша загінулі ў
Ракаве. Дочкі Пана загінулі таксама ў Ракаве. Гірш Ліпковіч загінуў
таксама ў Ракаве, у Ракаве загінулі яны ўсе разам. 3 радзіны Каганаў
жыве адзін сын Мошкі. Дом Пана ацалеў. Ад дому Пана і ад дому vis а vis Крыніцкага, які так-сама ацалеў, уся вуліца далей да паля ацалела. Сумныя і цяжкія звесткі дасылаю я Пану, але трэба мець веру ў Бога і з верай і мужнасцю перажыць усё гэта. I, пакладаючыся на слова Боскае, сказанае праз прарока: "А народ мой размножыцца, як пясок марскі", — чакаць лепшай будучыні і радавацца новым пакаленням...


Дасылаю пану найсардэчнае спачуванне з выпадку вялікай страты родных...


Кс. А.Ганусэвіч


30.VІІІ.44. Ракаў".



Матэрыял узяты з мясцовай газеты "Ракаўскі шлях" №4, №21

Спойлер:

Цитата :

Сборные пункты передвигались за Группами армий. Количество их в каждой армии было нестабильным: зависело от числа взятых военнопленных . Так, «к середине июля 1941 г. на территории Западной Белоруссии существовало 2 армейских сборных пункта (в Березе Картузской и Бобровниках) и 6 дулагов – в Волковыске, Молодечно, Лиде, Слониме, Липово, Гродно. На 9 августа 1941 г. было уже 4 армейских сборных пункта (в Борисове, Дисне, Слуцке и Березине) и 10 дулагов (в Молодечно , Гродно, Лиде, Слониме, Столбцах, Докшицах, Орше, Кохонове и два в Минске)» [16] .
...

Из армейских сборных пунктов военнопленных отправляли во фронтовые дулаги, а затем в шталаги на оккупированной территории СССР или в лагеря на территории Польши и Германии.

К 20 сентября 1941 г. в Белоруссии действовали шталаги: № 337 (Барановичи), № 341 (Слуцк), № 342 ( Молодечно ), № 351 (Докшицы), № 352 (Минск), № 353 (Гродно). Все они находились в подчинении окружного коменданта лагерей военнопленных подполковника Вольтке [19] .

Вячеслав Сачков, это р-н Молодечно. Лагерь для военнопленных там был точно.
Может в Мойсичах находилось лагерное отделение?

геолог пишет:

К 20 сентября 1941 г. в Белоруссии действовали шталаги: № 337 (Барановичи), № 341 (Слуцк), № 342 ( Молодечно ), № 351 (Докшицы), № 352 (Минск), № 353 (Гродно). Все они находились в подчинении окружного коменданта лагерей военнопленных подполковника Вольтке [19] .

Вячеслав Сачков, это р-н Молодечно. Лагерь для военнопленных там был точно.
Может в Мойсичах находилось лагерное отделение?

Лагерные отделения обозначались просто латинскими буквами. В случае окрестностей Молодечно 342-a, -b, -c и т. д.

Цитата :

Лагерные отделения обозначались просто латинскими буквами. В случае окрестностей Молодечно 342-a, -b, -c и т. д.

Для польских в/п могли создать отдельный лагерь и Гальдер чего то в Молодечное заезжал?..

Начнем с того, что все перечисленные Вами лагеря - не офлаги (т. е. не офицерские), а шталаги (для рядового и младшего командного состава). Далее немцы никогда не присваивали некодированных названий по мелким населенным пунктам. В-третьих, офлагов в Белорутении и в России вообще не было. На Украине были. В основном офлаги находились в Германии, Польше, Восточной Пруссии, Прибалтике, а также в Австрии. Их было достаточно мало. Ближайший к Молодечно и Смоленску офлаг был в Польше - Ламсдорф.

Вячеслав Сачков пишет:

Начнем с того, что все перечисленные Вами лагеря - не офлаги (т. е. не офицерские), а шталаги (для рядового и младшего командного состава). Далее немцы никогда не присваивали некодированных названий по мелким населенным пунктам. В-третьих, офлагов в Белорутении и в России вообще не было. На Украине были. В основном офлаги находились в Германии, Польше, Восточной Пруссии, Прибалтике, а также в Австрии. Их было достаточно мало. Ближайший к Молодечно и Смоленску офлаг был в Польше - Ламсдорф.

Так ведь для вермахта на тот момент времени поляки де-юре и де-факто не обычные военнопленные. Если выдали опознавательные жетоны, значить какой-то особый лагерь под них создали в тылу группы армий "Центр".

геолог пишет:

Так ведь для вермахта на тот момент времени поляки де-юре и де-факто не обычные военнопленные. Если выдали опознавательные жетоны, значить какой-то особый лагерь под них создали в тылу группы армий "Центр".

Ordnung есть Ordnung.

Лагерь в Ламсдорфе — небольшом местечке, принадлежавшем вначале
Германии, а затем Польше, — был одним из крупнейших в Европе лагерей
для военнопленных. Он существовал с конца XIX столетия. Русскими
«первооткрывателями» его стали солдаты Первой мировой войны. В 20–х
годах XX века лагерю нашлось новое применение: в местечке расположились
германские военно–спортивные лагеря. В августе 1939 года, перед
нападением на Польшу, был построен лагерь для польских военнопленных. В
1941–м — организован новый лагерь для советских военнопленных. Его
первым обитателям пришлось самим копать ямы, в которых они жили первый
год, и лишь потом началось строительство бараков.
Lamsdorf является одним из крупнейших комплексов лагерей
военнопленных, находящихся в составе вермахта: шталаг VIII B, шталаг
318/VIII Ф и шталаг 344. Согласно оценкам, в лагерях было около 300
тысяч военнопленных разных национальностей.

http://sgv.ucoz.ru/forum/30-92-1


Н. А. ЯЦКЕВИЧ
ФАШИСТСКИЕ ЛАГЕРЯ ДЛЯ ГРАЖДАНСКОГО НАСЕЛЕНИЯ НА ОККУПИРОВАННОЙ ТЕРРИТОРИИ БЕЛОРУССИИ

http://vif2ne.ru/nvk/forum/arhprint/1213606

Цитата :

Ordnung есть Ordnung.

Так кто ж спорит, только есть один момент инструкции по обращению с в/п в действующей армии и на территории колониальной администрации, генерал-губернаторства и собственно райха имели свою специфику.
Вот этой первой - сколько не искал так и не нашёл.

Допрос
Бронислава Казимировича Волосевича, перешедшего границу 18 июня 1941 года.
Вопрос:
С какой целью вы прибыли в СССР?
Ответ:
На территорию Советского Союза меня забросили немцы для проведения
диверсий на железной дороге между Барановичами и Столбцами. Немецкая
разведка заранее организовала специальные курсы, на которых нас обучали
около 5 недель.
Вопрос:
Как вас завербовали?
Ответ:
Условия жизни поляков на немецкой территории, особенно в Варшаве,
были исключительно тяжелые. На этой почве возникло много тайных
организаций, которые работали против немцев. Лично я вступил в одну из
таких организаций в мае-июне с тем, чтобы с одной стороны,
замаскироваться, а с другой стороны — чтобы иметь доступ к информации.
По заданию польской тайной организации я вступил в легальную
белорусскую националистическую организацию «Белорусский комитет
самопомощи». Целью этой организации было создание независимого
белорусского государства с помощью немцев. Эта белорусская организация
помогла мне найти работу, а 10 мая «Белорусский комитет» послал меня на
курсы в Ламсдорф. Всего на этих курсах обучалось 50 человек, среди них
и я.
По прибытии в Ламсдорф мы под руководством немецких офицеров стали
обучаться подрывному делу, стрельбе из автоматов, метанию гранат,
чтению карты и ориентированию на местности, 13 июня курс обучения
закончился, и нас повезли в Варшаву. Прямо с вокзала нас тут же
отправили на автомобилях в Трушков (17 км от Варшавы), где мы
оставались 3 дня, затем нас повезли в направлении Сувалок, куда мы
прибыли 16 июня, а в ночь на 17 июня мы перешли границу по заданию
немецкой разведки. Всего было завербовано 41 человек, 9 человек были
освобождены по состоянию здоровья. В Ламсдорфе мы располагались в
лагере...... (неразборчиво. — Ред.).
И т. д.
http://www.2000.net.ua/print?a=%2Fc%2F58364

Первая партия советских военнопленных поступила в Ламсдорф в ночь с 16 на 17 октября 1941 г. Стало быть, раньше лагерь их не мог принимать. А почему?